top of page

Wijngebied in vogelvlucht: Niederösterreich

Foto van schrijver: Koen van der Werf-VersteegKoen van der Werf-Versteeg
In deze blogserie laten we je kennismaken met de mooiste regio's in de wijnwereld. Deze keer een regio uit het land van het jodelen, Krampus, Mozart en de Red Bull Ring: Oostenrijk! En om precies te zijn de meest bekende regio: Niederösterreich. Zum wohl!


Uitzicht over de wijngaarden bij Gumpoldskirchen, net onder Wenen.
Uitzicht over de wijngaarden bij Gumpoldskirchen, net onder Wenen.

Streek en klimaat

Niederösterreich ligt in het noordoosten van Oostenrijk. De regio strekt zich uit via het oosten van het land langs de Donau, tot aan de grens met Tsjechië en Slowakije. Middenin vind je de hoofdstad Wenen. Doordat het zo'n groot gebied is, komt ook de meeste Oostenrijkse wijn uit deze regio. In Oostenrijk maken ze jaarlijks 2,5 miljoen hectoliter aan wijn. Dat zijn bijna 350 miljoen flessen! En meer dan 1,5 miljoen van die hectoliters worden in Niederösterreich gemaakt.


Al gaat de wijnbouwtraditie eeuwen terug, Oostenrijkse wijn heeft een soort tweede start gehad midden jaren '80. Lees je meer over hieronder.


Het klimaat kun je continentaal noemen, al zijn de verschillen tussen de regio's best groot. In het noorden (Weinviertel) is het soms ronduit koud met kans op nachtvorst. Meer naar het zuiden wordt het weer warmer. Maar over het algemeen is het cold climate wat de klok slaat. Dus relatief warme dagen en koele nachten, wat voor friszure wijnen zorgt. De diverse terroirs - van lössbodems tot steile terrassen - zorgen voor unieke wijnen en mooie plaatjes!


De druiven

75% van de aanplant in Niederösterreich zijn witte druivenrassen. En daarbij is met 50% van de aanplant één druif heer en meester: Grüner Veltliner! Wijnen van deze druif zijn fris en strak, met aroma's van citrus, groene appel en het karakteristieke vleugje peper. Daarnaast vind je in deze regio ook geregeld de Welschriesling. Er worden droge, friszoete en (in goede jaren) zoete wijnen van gemaakt. Je vindt ze vooral uit de koelere regio's in het noorden. Zijn naam is wat verwarrend; het ras heeft niks met Riesling te maken. De Riesling noemen ze in Oostenrijk ook weleens Rheinriesling. Die geeft wijnen met een flinke dosis mineraliteit en fruit. Vind je vooral terug in subregio's Wachau, Kamptal en Kremstal.


Van het kleine beetje aanplant blauwe druiven is het merendeel Zweigelt. Het is een kruising tussen Blaufränkisch en St. Laurent. Wijnen van Zweigelt hebben aroma's van rood en zwart fruit, een fris zuurtje en niet al teveel tannine. Maakt het een soepele wijn om te drinken. Je kan het vergelijken met een Spätburgunder (Pinot noir). Zweigelt vind je wat minder in deze regio. Daarvoor moet je meer naar het zuiden, richting Burgenland en Steiermark.


Kaartje van de Oostenrijkse wijnregio's, met in het paars Niederösterreich. Bron: Wine Folly
Kaartje van de Oostenrijkse wijnregio's, met in het paars Niederösterreich. Bron: Wine Folly

De belangrijkste streken

Niederösterreich is een gigantisch groot gebied. Daarom is het onderverdeeld in 8 kleinere (sub)gebieden, elk met hun eigen unieke kenmerken. We lichten er 4 uit, die je veel in de Nederlandse wijnwinkels tegenkomt. Allereerst Weinviertel, het grootste wijnbouwgebied van Oostenrijk. Hier komt vooral Grüner Veltliner vandaan. Er heerst een koel klimaat met warme zomers en koude winters. Hierdoor rijpen de druiven langzaam, wat zorgt voor mooie zuren. In de grond zit vooral löss, klei, zand en kalksteen. Dan Wachau, het meest prestigieuze wijngebied van Oostenrijk. De hellingen zijn er heel steil, met arme granietbodems. Samen met de flink koude nachten krijg je een unieke smaak: volfruitig en mineraal. In Wachau voeren ze een eigen classificatie, gebaseerd op de rijpheid (en dus restsuiker): Steinfeder, Federspiel en Smaragd. Meer naar het oosten vind je Kamptal en Kremstal. Kamptal is iets bergachtiger dan Kremstal, maar qua bodem lijken ze sterk op elkaar. Beide produceren vooral Grüner Veltliner en Riesling, waar de wijnen uit Kamptal ietsje krachtiger zijn van smaak.


Het Oostenrijkse wijnschandaal en de strenge wijnwetgeving

Even uitleggen waarom Oostenrijk sinds de jaren '80 zo'n opleving kreeg. In die jaren smulden wijnliefhebbers van zoete wijnen. 1985 was een rampjaar voor de zoete Oostenrijkse wijnen. Toen bleek dat sommige producenten di-ethyleenglycol toevoegden aan hun wijnen om 'aan te zoeten'. Voor de duidelijkheid, glycol zit ook in het middel waarmee vliegtuigen worden besproeid om ze ontdoen van ijs... En in grotere hoeveelheden dodelijk. Voor zover bekend zijn er geen doden gevallen, maar het schandaal leidde tot een enorme daling in de export en een flinke deuk in het imago van Oostenrijkse wijnen.


Als reactie op het schandaal voerde de Oostenrijkse overheid strenge wijnwetten in, een van de strengste ter wereld. Daarom vind je op de dop/capsule altijd de Oostenrijkse vlag en een code. Zo weet je dat de wijn getest is, en goed is bevonden!


Wat je echt geproefd moet hebben...

...is een mooie Smaragd uit Wachau! Deze wijnen zijn smaakexplosie van extra rijp fruit, mineraliteit en de kenmerkende witte peper, en net een tikkie zoeter dan standaard. Ben je fan van Grüner Veltliner, dan is dit echt het zoeken en proberen waard! Ze liggen qua prijs wel ietsje hoger dan de mainstream wijnen, maar echt wat anders. Zum Wohl!



 
 
 

Comments


bottom of page