Portugal: zoveel meer dan Port en Vinho Verde

Portugal is wat ons betreft zwaar ondergewaardeerd onder wijnliefhebbers. Natuurlijk kennen we allemaal de Port en misschien ook nog wel de frisse Vinho Verde, maar Portugal heeft véél meer te bieden. Van stoere rode wijnen tot elegante witte en vaak van inheemse druiven met tongbreker namen. In dit blog nemen we je mee door de rijke geschiedenis, de belangrijkste regio’s en natuurlijk de lekkerste wijnen uit dit veelzijdige wijnland.

De Douro vallei

Een Land vol inheemse diversiteit

Portugal ligt aan de Atlantische kust en wordt verder omringd door Spanje. Door die ligging heeft het land een enorme diversiteit aan klimaten en landschappen. Van de koele, natte noordelijke kuststreek tot de warme, droge binnenlanden van de Alentejo: overal vind je wijngaarden. Het resultaat? Een waanzinnige variatie in stijlen en druiven.

Portugal heeft meer dan 250 inheemse druivenrassen – vaak druiven die nergens anders ter wereld voorkomen. Denk aan Touriga Nacional, Trincadeira, Arinto en Encruzado. Dat maakt Portugese wijn bijzonder en eigenzinnig. Terwijl veel landen massaal inzetten op internationale rassen zoals Cabernet Sauvignon en Chardonnay, houdt Portugal lekker vast aan zijn lokale helden.

Fun fact: De wijnbouw in Portugal is behoorlijk gemoderniseerd, maar ze houden ook vast aan tradities. In sommige regio’s worden druiven nog altijd met de voeten gekneusd in stenen lagares. Het ziet er misschien ouderwets uit, maar het zorgt voor een zachte extractie en een gelijkmatige fermentatie. Bovendien: gratis groepsactiviteit!

Handelshuizen en revolutie

De Portugese wijnbouw gaat al duizenden jaren terug, maar de grote doorbraak kwam dankzij de Engelsen. Tijdens hun eeuwige ruzies met Frankrijk gingen de Britten op zoek naar andere wijnleveranciers. En waar kwamen ze uit? Juist, Portugal. Al in de 14e eeuw maar rond 1703 werden de versterkte Port wijnen razend populair. Britse handelshuizen vestigden zich zelfs permanent in en om Porto. Veel bekende portmerken, zoals Taylor’s, Graham’s en Croft hebben dan ook een Engelse achtergrond.

Maar nog lange tijd bleef de focus (op een paar gebiedjes na) op bulkproductie en goedkope tafelwijnen. Pas in de tweede helft van de 20e eeuw, na de Anjerrevolutie in 1974, bloeide de wijnindustrie opnieuw op. Moderne technieken werden gecombineerd met eeuwenoude tradities. En die mix maakt Portugese wijn tegenwoordig zo interessant.

De Belangrijkste Regio’s

Portugal heeft een enorme rijkdom aan wijngebieden. En omdat het land zo langgerekt is, hebben ze allemaal ook echt een eigen karakter. Van het koele Vinho Verde in het noorden tot het bijna tropische eiland Madeira, we lopen de belangrijkste gebieden kort langs.

De wijnregio's van Portugal - Atlas Lisboa

Vinho Verde (Minho)

In het koele, natte noorden vind je de Vinho Verde-regio. Letterlijk betekent dit ‘groene wijn’. Het zijn frisse, licht sprankelende witte wijnen met vaak een laag alcoholpercentage. Perfect voor een zomerse dag of als aperitief. De druif Alvarinho (in Spanje bekend als Albariño) is hier dé ster.

Douro

De Douro-vallei is wereldberoemd om de productie van Port, maar tegenwoordig maken ze hier ook fantastische droge rode en witte wijnen. De steile terraswijngaarden langs de rivier zijn adembenemend – en loodzwaar om te bewerken. Touriga Nacional, Tinta Roriz (Tempranillo) en Touriga Franca spelen hier de hoofdrol. Rode Douro-wijnen zijn krachtig, geconcentreerd en vol donker fruit.

Fun fact: De Douro is één van de alleroudste beschermde wijngebieden van de wereld. De bescherming van de Douro (1756) was ver vóór de Franse appellaties (1889 eerste wijnwetgeving en appellaties sinds 1937). Alleen Tokaij en Chianti hadden al eerder iets van wijnwetgeving.

Meer weten over Port? Lees dan onze Masterclass Port: van Ruby tot Rosé.

Dão

Een minder bekende maar geweldige regio in het binnenland. Beschermd door bergen heerst hier een gematigd klimaat. De wijnen uit Dão zijn elegant, met mooie zuren en een goede balans. Rode Dão wordt vaak gemaakt van Touriga Nacional en geeft verfijnde, aromatische wijnen.

Alentejo

Het zuiden van Portugal, warm en uitgestrekt. Dit is dé regio van volle, rijpe rode wijnen die heerlijk toegankelijk zijn. Denk aan smaken van rijpe pruimen, chocolade en kruiden. De productie is grootschaliger dan in andere regio’s, maar de kwaliteit is erg hoog.

Madeira

Niet te vergeten: het eiland Madeira, beroemd om de gelijknamige versterkte wijn die eeuwenlang de oceanen trotseerde. Dankzij een uniek verouderingsproces (met hitte!) krijg je wijnen die tientallen jaren meegaan en smaken van karamel, noten en citrus ontwikkelen.

Fun fact: Madeira-wijn was in de 18e eeuw zó populair dat het de officiële toostdrank was bij de ondertekening van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring.

Kortom...

Portugal is een wijnland dat je blijft verrassen. Van de elegante witte Vinho Verde tot de stoere Douro-klassiekers en de exotische Madeira’s – er is voor elke wijnliefhebber iets te ontdekken. Voeg daarbij de unieke druivenrassen, eeuwenoude tradities én een flinke scheut Portugese charme, en je begrijpt waarom dit land een vaste plek verdient op je wijnradar.

Saúde! 🥂