Onbekend maakt onbemind: Turkse wijn

In Nederland moet je goed zoeken wil je een Turkse wijn tegenkomen. Terwijl Turkije een eeuwenoude (en turbulente) wijntraditie heeft. Tegenwoordig zijn ze de #6 ter wereld qua druivenproductie. Meer dan bijvoorbeeld Duitsland en Zuid-Afrika bij elkaar! Maar goed, belangrijker is de wijnproductie. En dan staan ze opeens op #26 ;). In dit blog nemen we je mee in de ontwikkeling van de Turkse wijnindustrie, de belangrijkste regio's en lekkerste wijnen.

Nog even een fun-fact: België is al jaren #1 importeur van Turkse wijn. Meer dan 20% van de totale oogst gaat naar onze zuiderburen. Die zijn dus al helemaal fan!

Europa én Azië

Turkije, officieel de Republiek Turkije, ligt voor het grootste deel in Zuidwest-Azië en voor een kleiner deel in Zuidoost-Europa. Veel mensen kennen het land vooral van de Turkse Riviera met heerlijk warm en zonnig weer. Voor vakanties is dat perfect, maar voor druiven is het al snel te heet. Gelukkig heeft Turkije een eindeloze kustlijn met veel zeewind. Waar die zorgt voor verkoeling kunnen druiven prima groeien. In het binnenland lukt dat vooral op de hellingen van heuvels.

Foto van Istanbul door Ibrahim Uzun - Unsplash

8000 jaar Turkse wijn

Turkije is één van de oudste wijnproducerende landen ter wereld. Recent onderzoek laat zien dat de Vitis Vinifera (dé druifplant waar men wijn van maakt) voor het eerst rond het zuidoosten van Turkije is gedomesticeerd. Dat was een slordige 8000 jaar geleden! Fast-forward naar de tijd van het Ottomaanse rijk. Hoewel alcohol daar verboden was, kregen verschillende niet-moslim gemeenschappen in Turkije toch de vrijheid om wijn te produceren. Eeuwen later, in de nasleep van de onafhankelijkheidsoorlog in 1923, lag de wijnindustrie compleet onderuit. Etnische minderheden waren verdreven en moesten hun wijngaarden achterlaten. Daarmee werden ook de eeuwenoude wijntradities en -expertise het land uit gezet. Kemal Atatürk, vader van de seculiere republiek, probeerde het te herstellen door staat gerunde wijnmakerijen. Met weinig succes.

Het grootste deel van de 20e eeuw bleef de kwaliteit achter en werd de wijnindustrie gedreven door marketing van grote bedrijven. In de jaren zestig kwamen ook kleinere wijnhuizen op die écht voor kwaliteit gingen. Met eigen wijngaarden en vooral Franse druivenrassen, ondersteund door legers aan Franse wijnadviseurs. Tegenwoordig zie je weer een kentering naar oude tradities en inheemse soorten. Maar de Turkse wijnindustrie blijft flinke uitdagingen kennen: lang verwaarloosde wijngaarden, strikte regelgeving en een lokale markt die heel weinig wijn drinkt. Wat Turkse wijnboeren al die jaren in het zadel heeft gehouden? De gigantische vraag naar krenten en rozijnen.

Turkse wijnregio's

Turkije heeft veel verschillende wijnregio's verspreid over het hele land. De twee grootste zijn zonder twijfel Thracië en de Egeïsche regio. Hier komt zo'n 90% van alle wijn vandaan. Maar ook Cappadocië is het noemen waard.

Kaart door www.vinotolia.com

Egeïsche regio (Ege Bölgesi)

Het zuidwestelijke deel van Turkije wat grenst aan de Egeïsche zee (what's in a name...). Hier wordt vooral wijn gemaakt op de plateaus van Urla en Güney. Vooral Güney ligt hoog (900m) waardoor ze tot in november de druiven kunnen oogsten zonder dat die te rijp worden. Je vindt in deze regio de meest aangeplante druif van Turkije, Sultaniye. Die worden vooral gedroogd tot de bekende Sultana rozijnen. Maar een klein deel eindigt als halfdroge, frisse witte wijn. Van de Bornova Misketi, of Muscat Blanc à Petits Grains, maken ze droge tot zoete aromatische wijn.

Naast de inheemse druiven doen ook Chardonnay en Sauvignon blanc het hier goed. Vooral op de hogere plateau's. Die internationale rassen vindt je ook veel rondom Urla. Hier loopt een wijnroute met leden die zich concentreren op Bordeaux en Rhône stijl (rode) wijnen. Denk Cabernet sauvignon en Syrah. Vooral Syrah doet het uitstekend in het drogere binnenland klimaat.

Thracië (Trakya)

Of Marmara, wordt ook wel het Toscane van Turkije genoemd. En een echte vakantie tip! Je kunt namelijk een citytrip Istanbul prima combineren met wijnexurcies in de omgeving. Thracië is het deel van Turkije dat op het Europese continent ligt. Het wordt omringd door drie zeeën; de Zwarte Zee, de Egeïsche Zee en de Zee van Marmara. Door de bergen, bossen en zeeën heeft dit gebied veel microklimaten. Maar over het algemeen is het een stuk frisser dan andere delen van Turkije. Daarom voelen de Franse druiven zich ook hier prima thuis.

Mooie voorbeelden zijn Merlot en Cabernet Franc van het schiereiland Gallipoli. Door het milde klimaat krijg je diepe en zeer geconcentreerde wijnen. Maar ook lokale variëteiten winnen aan populariteit. Bijvoorbeeld de Papazkarası die zachte en kruidige wijnen geeft. Ook vind je hier Yapıncak, waar ze ronde witte wijn van maken, en de blauwe Karasakız. Die laatste is de trots van het kleine eiland Bozcaada. De lichte en fruitige Karasakız is behoorlijk verdrukt door stevigere Franse rassen, maar op Bozcaada werken ze hard aan een 'revival'. Traditie vinden ze daar belangrijk en je vindt er enkele van de oudste wijnmakerijen in Turkije.

Het buitenaardse landschap van Cappadocië. Foto door Timur Garifov - Unsplash

Cappadocië (Kapadokya)

Dit Centraal-Anatolische gebied is vooral bekend als toeristische bestemming met een prachtig - bijna buitenaards - landschap. Maar er wordt ook zeker goede wijn gemaakt! Al is de productie veel en veel kleiner dan de bovenste twee regio's. Cappadocië kenmerkt zich door vulkanische bodems en een continentaal klimaat. De perfecte omstandigheden voor witte wijnen met veel mineraliteit en zuur. Een goed voorbeeld daarvan is de Emir, met stuivende aroma's van groene appel en een verfrissende smaak. 

Kortom

Turkije als wijnland is een ontdekkingsreis waard! Met haar rijke historie, grote diversiteit in druiven en talloze wijnstijlen, wordt je zeker verrast. Dus, haal een fles Turkse wijn in huis en ontdek het Turkije buiten de all-inclusive resorts. Şerefe! (Proost!)