Sangiovese: de zonnige ziel van Italië
- Koen van der Werf-Versteeg
- 5 dagen geleden
- 3 minuten om te lezen
Eén druif. Duizend smaken. Welkom in Italië’s wijnhart. En dan hebben we het over Sangiovese. Deze robijnrode klassieker is het kloppende hart van de Italiaanse wijncultuur - eeuwenoud, eigenzinnig én eindeloos veelzijdig.
Waar komt Sangiovese vandaan?
De oorsprong van Sangiovese ligt in het zonovergoten Toscane, waar de druif al sinds de Romeinse tijd groeit. De naam zou afgeleid zijn van “sanguis Jovis” – het bloed van Jupiter – wat direct iets zegt over hoe ze in Italië over deze druif denken: Goddelijk! Hoewel Toscane zijn thuisbasis is, vind je hem ook in Umbrië, Emilia-Romagna en zelfs in delen van Zuid-Italië. Buiten Italië? Nauwelijks, 85% van alle Sangiovese ter wereld staat in Italië. Maar Italiaanse migranten namen hun trots ook mee naar Argentinië, Roemenië, Corsica, Californië en zelfs Australië.
Oude wortels en familiebanden
De Sangiovese is geen onbekende in de wijnwereld. Deze druif heeft diepe wortels in de Italiaanse geschiedenis — en dankzij modern DNA-onderzoek weten we nu ook wie zijn ouders zijn. De ene is Ciliegiolo, een druif met kersachtige aroma’s (de naam betekent letterlijk ‘kersje’), en de andere een zeldzaam zuidelijk type: Calabrese di Montenuovo. Die laatste komt uit Basilicata en is bijna nergens meer te vinden dan in de geschiedenisboeken.
Maar net als bij mensen is het verhaal daar niet klaar. Want Sangiovese is zélf ook weer uitgewaaierd in verschillende richtingen. In Toscane spreken ze over Sangiovese Grosso (de dikkere, krachtigere variant, bijvoorbeeld in Brunello) en Sangiovese Piccolo (kleiner van bes, vaak frisser en wat pittiger – typisch Chianti).
Groeien met karakter
Sangiovese is niet de makkelijkste druif voor wijnmakers. Hij rijpt laat, is gevoelig voor klimaatveranderingen én is een soort terroirspiegeltje. Geef hem kalkrijke grond en een warm, maar niet té heet klimaat, en hij levert wijnen met frisheid, zuren en een complexe aromatische structuur.In koele jaren neigt hij naar streng en licht zuur. In warme jaren kan hij juist te jammig worden. Kortom: geen gemakkelijke druif — maar als het klopt, dan klopt het ook écht.
Alias-alert: de vele namen van Sangiovese
Wie een fles Italiaanse wijn opent, ziet bijna nooit ‘Sangiovese’ op het etiket staan. De druif gaat schuil onder talloze namen:
Brunello in Montalcino
Prugnolo Gentile in Montepulciano
Morellino aan de Toscaanse kust
En in Emilia-Romagna? Daar heet hij gewoon Sangiovese di Romagna.
De grote wijnen van Sangiovese
Sangiovese vormt de ruggengraat van enkele van Italië’s beroemdste rode wijnen:
Chianti Classico DOCG – De klassieker, met z’n kenmerkende zuren, kersenfruit en aardse tonen.
Brunello di Montalcino DOCG – Vol en krachtig, 100% Sangiovese, vaak met lange houtrijping.
Vino Nobile di Montepulciano DOCG – Elegant en iets zachter, met tonen van pruimen en tabak.
Rosso di Montalcino & Rosso di Montepulciano – De ‘juniors’, toegankelijker en jonger te drinken.
En dan heb je nog de Super Tuscans – moderne blends waarin Sangiovese vaak samenwerkt met Bordeauxdruiven zoals Cabernet Sauvignon en Merlot. Krachtpatsers met een Italiaanse twist.
Wijn met tanden – wat eet je erbij?
Sangiovese heeft pit. Dankzij zijn zuren en tannines is het een wijn die vraagt om eten. Denk aan gerechten met tomaat, gegrild vlees, harde kazen of paddenstoelen. Klassieke match? Een bord pappardelle al cinghiale (wildzwijnstoof) uit Toscane – lokaal, krachtig en in perfecte balans met de wijn. Of een Florentijner steak, maar ook bij Cacio e Pepe gaat ‘ie heel goed.
Tot slot
Sangiovese is geen allemansvriend, maar wel een druif met diepgang. Of je nu een elegante Chianti zoekt of een gelaagde Brunello opent, je proeft altijd zon, geschiedenis en een snufje Italiaanse eigenzinnigheid. En dat maakt hem het ontdekken meer dan waard.
En wat helemaal leuk is: ook in de Toscaanse wijnwereld heeft de innovatie toegeslagen! Je vindt er dus allang niet alleen maar dikke rode wijnen. Tegenwoordig maken ze ook geweldige witte wijn en rosé van 100% Sangiovese. En die zijn echt de moeite waard om eens te proeven. Dat deden wij al voor je, kijk maar hieronder! Oh, ze zijn allemaal te koop bij Italiaanse Wijnshop!
Wil je tips voor betaalbare Sangiovese-wijnen of iets bijzonders voor je kelder? Laat het ons weten in de reacties – we helpen je graag op weg naar je volgende glas Italië.
Comentarios